เทเมฟอส (อังกฤษ: Temefos, Temephos) หรือในชื่อการค้าว่า อะเบท (อังกฤษ: Abate) หรือทรายอะเบท เป็นสารฆ่าตัวอ่อนแมลงชนิดออร์กาโนฟอสเฟตอย่างหนึ่ง ใช้สำหรับกำจัดตัวอ่อนแมลงจากแหล่งน้ำ[1] เช่น ตัวอ่อนของยุง, midge และ black fly

เทเมฟอส
ชื่อ
IUPAC name
O,O,O′,O′-Tetramethyl O,O′-sulfanediylbis(1,4-phenylene) diphosphorothioate
ชื่ออื่น
[4-(4-dimethoxyphosphinothioyloxyphenyl)sulfanylphenoxy]-
dimethoxy-sulfanylidene-phosphorane
เลขทะเบียน
3D model (JSmol)
เคมสไปเดอร์
ECHA InfoCard 100.020.175 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
KEGG
MeSH Temefos
  • InChI=1S/C16H20O6P2S3/c1-17-23(25,18-2)21-13-5-9-15(10-6-13)27-16-11-7-14(8-12-16)22-24(26,19-3)20-4/h5-12H,1-4H3 checkY
    Key: WWJZWCUNLNYYAU-UHFFFAOYSA-N checkY
  • InChI=1/C16H20O6P2S3/c1-17-23(25,18-2)21-13-5-9-15(10-6-13)27-16-11-7-14(8-12-16)22-24(26,19-3)20-4/h5-12H,1-4H3
    Key: WWJZWCUNLNYYAU-UHFFFAOYAC
  • S=P(OC)(OC)Oc2ccc(Sc1ccc(OP(=S)(OC)OC)cc1)cc2
คุณสมบัติ
C16H20O6P2S3
มวลโมเลกุล 466.46 g·mol−1
ความหนาแน่น 1.32 g cm-3
จุดหลอมเหลว 30 องศาเซลเซียส (86 องศาฟาเรนไฮต์; 303 เคลวิน)
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

เช่นเดียวกับสารออร์กาโนฟอสเฟตอื่นๆ เทเมฟอสมีผลต่อระบบประสาทกลางโดยการยับยั้งเอนไซม์โคลีนเอสเทอเรส ซึ่งสำหรับตัวอ่อนแมลงนั้นเป็นพิษร้ายแรงทำให้เสียชีวิตก่อนที่จะโตเต็มวัยได้

มีการใช้เทเมฟอสอย่างแพร่หลายในประเทศกำลังพัฒนาที่มีการระบาดของโรคที่ติดต่อโดยมีแมลงเป็นพาหะโดยเฉพาะไข้เลือดออกเด็งกี ทั้งโดยภาครัฐและภาคประชาชน โดยใช้ใส่ลงในบริเวณน้ำนิ่งหรือแหล่งน้ำขังที่ไม่สามารถกำจัดได้ เพื่อยับยั้งการแพร่พันธุ์ของยุงลาย[2]

อ้างอิง แก้

แหล่งข้อมูลอื่น แก้