เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาในเจ้าชายยาซูฮิโตะ

เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาในเจ้าชายยาซูฮิโตะ (ญี่ปุ่น: 雍仁親王妃勢津子; โรมาจิ: Yasuhito Shinnōhi Setsuko; 9 กันยายน พ.ศ. 2452 – 25 สิงหาคม พ.ศ. 2538) พระนามเดิม เซ็ตสึโกะ มัตสึไดระ (ญี่ปุ่น: 松平節子; โรมาจิ: Matsudaira Setsuko) เป็นพระชายาในเจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ พระราชโอรสในจักรพรรดิไทโชและจักรพรรดินีเทเม

เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ
เจ้าหญิงพระชายา
ประสูติ	9 กันยายน พ.ศ. 2452 วอลทัน-ออน-เทมส์ มณฑลเซอร์รีย์ สหราชอาณาจักร
สิ้นพระชนม์	25 สิงหาคม พ.ศ. 2538 (85 ปี) โตเกียว ประเทศญี่ปุ่น
พระสวามี	เจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ (พ.ศ. 2471–2496)
ราชวงศ์	ญี่ปุ่น (เสกสมรส)
พระบิดา	สึเนโอะ มัตสึไดระ
พระมารดา	โนบูโกะ นาเบชิมะ

ทั้งนี้พระองค์เป็นพระประยูรญาติของเจ้านายหลายพระองค์ เช่น เจ้าหญิงนางาโกะแห่งคูนิ (ต่อมาคือจักรพรรดินีโคจุง) และเจ้าหญิงมาซาโกะแห่งนาชิโมโตะ (ต่อมาคือเจ้าหญิงพังจา พระชายาในมกุฎราชกุมารอึยมิน) และยังเป็นหนึ่งในพระบรมวงศานุวงศ์ญี่ปุ่นที่พระราชวงศ์อังกฤษโปรดปราน โดยเฉพาะเจ้าชายชาลส์ เจ้าชายแห่งเวลส์ ออกพระโอษฐ์อยู่เสมอว่าเจ้าหญิงเซ็ตสึโกะเป็น "พระอัยยิกาชาวญี่ปุ่น"

พระประวัติ

พระประวัติตอนต้นและพื้นฐานครอบครัว

เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะประสูติเมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2452 ณ วอลทัน-ออน-เทมส์ มณฑลเซอร์รีย์ สหราชอาณาจักร เป็นธิดาของสึเนโอะ มัตสึไดระ ผู้เคยดำรงตำแหน่งเอกอัครราชทูตประจำสหรัฐ, เกรตบริเตน และเป็นรัฐมนตรีประจำสำนักพระราชวังญี่ปุ่น กับโนบูโกะ (สกุลเดิม นาเบชิมะ) ภริยา

แม้พระองค์จะมีพระชาติกำเนิดเป็นสามัญชน แต่บุรพชนทั้งฝ่ายพระชนกและพระชนนีก็ล้วนแต่สืบสันดานมาแต่ตระกูลขุนนางและชนชั้นสูงเก่าแก่ของญี่ปุ่น อาทิ คาตาโมริ มัตสึไดระ พระอัยกาฝ่ายพระชนก เป็นไดเมียวแห่งไอซุ และตระกูลมัตสึไดระก็เป็นสาขาย่อยของตระกูลโทกูงาวะ ส่วนนาโอฮิโระ นาเบชิมะ พระอัยกาฝ่ายพระชนนี เป็นไดเมียวแห่งซางะ และอิตสึโกะ พระมาตุจฉาเป็นพระชายาในเจ้าชายโมริมาซะ นาชิโมโตะโนะมิยะ มีพระธิดาคือเจ้าหญิงมาซาโกะแห่งนาชิโมโตะ (ต่อมาคือเจ้าหญิงพังจา พระชายาในมกุฎราชกุมารอึยมิน) และเจ้านายพระองค์นี้ยังเป็นพระปิตุลาของเจ้าหญิงนางาโกะแห่งคุนิ (ต่อมาคือจักรพรรดินีโคจุง)

ในปี พ.ศ. 2468 เจ้าหญิงทรงเข้ารับการศึกษา ณ โรงเรียนซิดเวลเฟรนส์ (Sidwell Friends School) ในวอชิงตัน ดี.ซี. สหรัฐ ช่วงปี พ.ศ. 2468–2471 เพราะย้ายตามพระชนกผู้ดำรงตำแหน่งเป็นเอกอัครราชทูตประจำสหรัฐในขณะนั้น ครั้นเมื่อนิวัตมาตุภูมิ จักรพรรดินีเทเมทรงเลือกพระองค์ไว้สำหรับเสกสมรสกับเจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ แต่เพราะพระสถานะไม่เหมาะสมกัน ด้วยเหตุนี้เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะจึงถูกยกเป็นบุตรบุญธรรมของไวเคานต์โมริโอะ มัตสึไดระ พระปิตุลาที่เป็นขุนนางผู้สูงชั้นกว่าพระชนก เพื่อลดความไม่เหมาะสมกับการเสกสมรสเข้าไปในพระราชวงศ์ หลังจากนั้นเป็นต้นมาเจ้าหญิงเซ็ตสึโกะจึงมีพระสถานะเป็นบุตร (บุญธรรม) ของไวเคานต์

เสกสมรส

เจ้าชายยาซูฮิโตะและพระชายาในพระราชพิธีเสกสมรส

เจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ เสกสมรสกับนางสาวเซ็ตสึโกะเมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2471 พระองค์ได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าหญิงพระชายา พระองค์ทรงครรภ์เพียงครั้งเดียวและทรงตก และมิได้ประสูติพระโอรส-ธิดาอีกเลยแม้แต่พระองค์เดียว

พ.ศ. 2480 เจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะและพระชายาได้ประกอบพระกรณียกิจเป็นตัวแทนของพระราชวงศ์ญี่ปุ่นเสด็จไปเจริญสัมพันธไมตรีกับชาติต่าง ๆ ในทวีปยุโรป อาทิเดือนพฤษภาคมได้เสด็จไปร่วมพิธีราชาภิเษกของพระเจ้าจอร์จที่ 6 แห่งสหราชอาณาจักรกับสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ ณ เวสต์มินสเตอร์แอบบีย์ หลังจากนั้นได้เสด็จเยือนประเทศสวีเดนและเนเธอร์แลนด์ในฐานะพระอาคันตุกะในพระเจ้ากุสตาฟที่ 5 และสมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮลมินา และในช่วงท้ายของการเสด็จเยือน เจ้าชายยาซูฮิโตะเสด็จไปเนือร์นแบร์กเพื่อเข้าพบอดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ส่วนเจ้าหญิงเซ็ตสึโกะประทับอยู่ในประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ซึ่งโดยส่วนพระองค์นั้นทรงรักสหรัฐและอังกฤษ ซึ่งอย่างหลังนี้เห็นจะเป็นที่โปรดที่สุด เพราะพระองค์นั้นนิยมอังกฤษ (anglophile) และทรงรู้สึกเศร้าพระทัยยิ่งที่จักรวรรดิญี่ปุ่นนั้นเลือกเข้าฝ่ายอักษะในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง

ปัจฉิมวัย

เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะทรงอยู่อย่างลำพัง หลังเจ้าชายยาซูฮิโตะ ชิจิบุโนะมิยะ พระสวามีได้สิ้นพระชนม์เมื่อปี พ.ศ. 2496 เนื่องจากวัณโรค หลังจากนั้นเป็นต้นมาเจ้าหญิงเซ็ตสึโกะได้ทรงงานในกิจการต่าง ๆ เป็นต้นว่า เป็นองค์ประธานของสมาคมเพื่อการป้องกันวัณโรค (Society for the Prevention of Tuberculosis), องค์ประธานกิตติมศักดิ์สมาคมบริเตน-ญี่ปุ่น, องค์ประธานกิตติมศักดิ์สมาคมสวีเดน-ญี่ปุ่น และเป็นรองประธานกิตติมศักดิ์สภากาชาดญี่ปุ่น

ทั้งนี้เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะทรงมีความชำนาญในการใช้ภาษาอังกฤษ และเสด็จเยือนสหราชอาณาจักรและประเทศสวีเดนแบบกึ่งทางการหลายครั้ง

เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาฯ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2538 ด้วยอาการพระหทัยพิการ สิริพระชันษา 85 ปี และมีพระราชพิธีปลงพระศพ ณ ป่าช้าโทชิมางาโอกะ เขตบุงเกียว โตเกียว ประเทศญี่ปุ่น

พระเกียรติยศ

พระอิสริยยศ

• 9 กันยายน พ.ศ. 2452 – 28 กันยายน พ.ศ. 2471 : เดอะออนะระเบิลเซ็ตสึโกะ มัตสึไดระ
• 28 กันยายน พ.ศ. 2471 – 25 สิงหาคม พ.ศ. 2538 : เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาฯ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• ญี่ปุ่น : เครื่องราชอิสริยาภรณ์รัตนมงกุฎ
• สวีเดน : เครื่องราชอิสริยาภรณ์เซราฟิม
• สหราชอาณาจักร : เครื่องราชอิสริยาภรณ์เซนต์ไมเคิลแอนด์เซนต์จอร์จ
• สหราชอาณาจักร : เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งจักรวรรดิบริติช

พงศาวลี

พงศาวลีของเจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาในเจ้าชายยาซูฮิโตะ

16. โยชินาริ มัตสึไดระ               8. โยชิตัตสึ มัตสึไดระ                       17. ฮิรามัตสึ               4. คาตาโมริ มัตสึไดระ                             9. ชิโยโกะ โคโมริ                       2. สึเนโอะ มัตสึไดระ                                   10. เก็มเบ คาวามูระ                       5. นางาโกะ คาวามูระ                             1. เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาฯ                                         24. นารินาโอะ นาเบชิมะ               12. นาโอมาซะ นาเบชิมะ                       25. ซาชิโกะ อิเกดะ               6. นาโอฮิโระ นาเบชิมะ                             26. นาริมาซะ โทกูงาวะ               13. ทัตสึโกะ โทกูงาวะ                       27. เซโชอิง คิมูระ               3. โนบูโกะ นาเบชิมะ                                   28. มิตสึชิเงะ ฮิโรฮาชิ               14. ทาเนยาซุ ฮิโรฮาชิ                       7. นางาโกะ ฮิโรฮาชิ

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ เจ้าหญิงเซ็ตสึโกะ พระชายาฯ
• เจ้าชายยาซูฮิโตะและพระชายา — เว็บไซต์สำนักพระราชวังญี่ปุ่น (อังกฤษ)