เจ้าชายเตวิตา อูงา

เจ้าชายเตวิตา อูงา มกุฎราชกุมาร (ตองงา: Tēvita ʻUnga) (ป. 1824 – 18 ธันวาคม 1879) เป็นมกุฎราชกุมารและนายกรัฐมนตรีพระองค์แรกของตองงา

เจ้าชายเตวิตา อูงา
มกุฎราชกุมารแห่งตองงา
นายกรัฐมนตรีตองงาพระองค์แรก
ดำรงตำแหน่ง	1 มกราคม 1876 – 18 ธันวาคม 1879
ก่อนหน้า	ประเดิมตำแหน่ง
ถัดไป	เชอร์ลีย์ วัลเดมาร์ เบเกอร์
พระมหากษัตริย์	พระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 1
มกุฎราชกุมารตองงา
ดำรงตำแหน่ง	4 พฤศจิกายน 1875 – 18 ธันวาคม 1879
ก่อนหน้า	เจ้าชายวูนา ตากีตากีมาโลฮี
ถัดไป	เจ้าชายอูเอลีงาโตนี งู
พระราชสมภพ	ป. 1824
สวรรคต	18 ธันวาคม 1879 (อายุ 54–55) ออกแลนด์, นิวซีแลนด์ในเครือจักรภพ
ฝังพระศพ	10 มิถุนายน 1880 มาลาเอลาฮี, อุอีฮา, ฮาอะไป
คู่อภิเษก	ฟีฟีตา วาวาอู เตอีซา ปาลู
พระราชบุตร	เอลีซีวา เตากีโอเนตูกา เจ้าชายอูเอลีงาโตนี งู เจ้าชายนาเลโซนี ไลโฟเน
พระนามเต็ม เจ้าชายเตวีตา อูงา โมตางีเตา
ราชวงศ์	ราชวงศ์ตูโปอู
พระราชบิดา	พระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 1
พระราชมารดา	กาโลไลเน ฟูซีมาตาลีลี
ศาสนา	คริสตจักรเมทอดิสต์

พระชนม์ชีพ

พระองค์ประสูติประมาณปี 1824 โดยเป็นพระราชโอรสของตูอิฮาอะไปเตาฟาอะเฮาและหนึ่งในพระชายารองของพระองค์คือกาโลไลเน ฟูซีมาตาลีลีจากตระกูลฟูซีตัว ในเวลาต่อมาพระบิดาของพระองค์จะเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกของตองงา

เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 1831 พระบิดาของพระองค์เข้ารีตนับถือคริสต์ศาสนา พร้อม ๆ กับพระโอรส ดังนั้นเจ้าชายจึงได้รับพระนามว่า เตวิตา หรือ ดาวิด ซึ่งมีที่มาจากกษัตริย์ดาวิด ต่อมาเมื่อพระบิดาอภิเษกสมรสกับซาโลเต ลูเปเปาอูตามธรรมเนียมคริสต์ พระบิดาของพระองค์จึงละทิ้งพระชายารองของพระองค์ทั้งหมด พร้อมทั้งประกาศให้พระราชบุตรที่ประสูติแต่พระชายาเหล่านั้นเป็นพระราชบุตรนอกกฎหมาย อันรวมถึงเจ้าชายอูงาด้วย หลังจากที่พระบิดาของพระองค์เสด็จประทับที่โตงาตาปู พระองค์ได้รับการแต่งตั้งจากพระบิดาให้เป็นรักษาการผู้ว่าการเขตวาวาอู ในเดือนกรกฎาคม 1865 จูเลียส เบรนช์ลีย์ นักสำรวจชาวอังกฤษได้เยี่ยมชมวาวาอูเป็นเวลาห้าวันและได้พบผู้ว่าการอูงา ซึ่งเขาได้อธิบายว่า

ผู้ว่าการเป็นชายร่างสูงและสง่า แม้ว่าพระองค์จะสูญเสียตาไปหนึ่งข้าง ซึ่งอาจเป็นผลมาจากอุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บในสงคราม พระองค์ทรงขาดพระองคุลีไปจำนวนสองนิ้ว จากการที่ตัดออกเพื่อเป็นเครื่องบรรณาการตามประเพณีของเกาะแห่งนี้แด่ญาติที่เสียชีวิต เจ้าชายดาวิดทรงมีชื่อเสียงในฐานะนักรบที่ยิ่งใหญ่และมิตรแห่งอารยธรรม พระองค์ตรัสภาษาอังกฤษได้เล็กน้อย หากไม่มีมิชชันนารีอยู่ใกล้ ข้าพเจ้าพบพระองค์สวมตาปา ซึ่งจะเปลี่ยนทุก ๆ สามวัน และคลุมทั่วทั้งพระองค์ ยกเว้นพระเพลาและพระบาท พระองค์ทรงมีเตียงและเฟอร์นิเจอร์เก่าแบบยุโรป ธงประจำพระองค์เหมือนกับของพระบิดา คือมี พื้นสีแดงและกางเขนสีเดียวกันบนพื้นชาวที่มุมธงด้านบน

การสิ้นพระชนม์ของเจ้าชายวูนา ตากีตากีมาโลฮี พระโอรสในสมเด็จพระราชินีซาโลเต ลูเปเปาอู ในปี 1862 ส่งผลให้พระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 1 ไม่มีรัชทายาทสืบบัลลังก์ ดังนั้นจึงมีการทำให้เจ้าชายอูงาเป็นพระโอรสโดยชอบด้วยกฎหมายผ่านการระบุไว้ในรัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน 1875 ซึ่งต่อมาในวันที่ 1 มกราคม 1876 พระองค์ได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรีตองงาพระองค์แรก ซึ่งพระองค์ดำรงตำแหน่งนี้ตราบจนกระทั่งสิ้นพระชนม์

ในเดือนพฤศจิกายน 1879 เชอร์ลีย์ วัลเดมาร์ เบเกอร์ ติดตามเจ้าชายอูงาที่มารับการรักษาที่ออกแลนด์ เนื่องจากเจ้าชายทรงมีปัญหาเกี่ยวกับตับอย่างร้ายแรง การรักษาไม่สามารถรักษาพระชนม์ชีพของพระองค์ได้ พระองค์จึงสิ้นพระชนม์ที่ออกแลนด์ในวันที่ 18 ธันวาคม 1879 ร่างของพระองค์ถูกส่งกลับมาในวันที่ 20 พฤษภาคม 1880 โดยเรือเนาติลุสของจักรวรรดิเยอรมนีด้วยอิทธิพลของเบเกอร์ พิธีพระศพจัดขึ้นในวันที่ 10 มิถุนายน ที่อูอิฮา ฮาอะไป โดยมีลูกเรือเนาติลุสเข้าร่วม พร้อมกับมีการยิงสลุตถวายด้วย ดังนั้นเพื่อเป็นการตอบแทนต่อเบเกอร์ พระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 1 จึงทรงแต่งตั้งให้เบเกอร์เป็นนายกรัฐมนตรีคนต่อมาของตองงา ท้ายที่สุดพระบิดาของพระองค์จะมีพระชนม์ชีพยาวนานกว่าพระโอรสและธิดาทั้งหมดของเจ้าชายอูงา ซึ่งพระราชบัลลังก์ได้ถูกส่งต่อให้พระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 2 ผู้เป็นพระราชปนัดดาของพระบิดาของพระองค์

พระชายาและพระราชบุตร

พระชายาพระองค์แรกคือฟีฟีตา วาวาอู (1835–1860) ธิดาคนที่สองของลีอูเฟา ซึ่งเป็นตูอิฮาอะงานางาตาและภรรยาคนที่สองของเขา ฮูลีตา ตูอิฟูอา ซึ่งการสมรสครั้งนี้ พระองค์มีพระราชบุตรร่วมกันสามพระองค์ได้แก่:

• เจ้าหญิงเอลีซีวา ฟูซีปูลา เตากีโอเนตูกู (18 พฤษภาคม 1850 – กันยายน 1889), เจ้าหญิงต่อมาอภิเษกสมรสกับเจ้าชายเซียโอซี ฟาตาเฟฮี โตอูไตโตโกตาฮา พระภาดาของพระองค์ ดำรงพระยศเป็นตูอิเปเลฮาเกที่ 4 และเป็นพระนัดดาของพระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 1 ผ่านทางพระมารดาของพระองค์คือ เจ้าหญิงซาโลเต ปีโลเลวู มาฟีเลโอ ทั้งคู่มีพระโอรสหนึ่งพระองค์ คือ พระเจ้าจอร์จ ตูโปอูที่ 2
• เจ้าชายอูเอลีงาโตนี งู ตูโปอูมาโลฮี มกุฎราชกุมาร (3 สิงหาคม 1854 – 11 มีนาคม 1885) ดำรงตำแหน่งเป็นผู้ว่าการเขตฮาอะไปและวาวาอูตั้งแต่ปี 1877–85 พระองค์ดำรงพระยศมกุฎราชกุมารหลังจากที่พระบิดาสิ้นพระชนม์ พระองค์อภิเษกสมรสกับอาซูปา ฟูนากี (เสียชีวิตปี 1931) ธิดาของบาบางา โมอาลา พระองค์ไม่มีพระราชบุตรจากการเสกสมรส แต่มีพระราชบุตรนอกสมรส 3 คน แบ่งเป็น ชาย 2 คน และหญิง 1 คน
• เจ้าชายนาเลโซนี ไลโฟเน มกุฎราชกุมาร (1859 – 6 มิถุนายน 1889) พระองค์ดำรงพระยศเป็นมกุฎราชกุมารตั้งแต่ปี 1885–89 อภิเษกสมรสกับลูเซอาเน อางาอาเอโฟนู ธิดาคนโตของอีโนเก โฟตูและเจ้าหญิงลาวีนีอา เวอีโอโง มาฮางา พระราชธิดาของพระเจ้าเลาฟีลีโตงา ตูอีโตงาพระองค์ที่ 39 และพระองค์สุดท้าย อย่างไรก็ตามทั้งสองพระองค์ไม่มีพระราชบุตร แต่เจ้าชายไลโฟเนมีพระธิดานอกสมรส 2 คน

พระชายาพระองค์ที่ 2 คือ เตอีซา ปาลู ธิดาของมาเฮอูลีอูลี ซึ่งเป็นฟางูโปที่ 1 และภรรยาของเขาเลวาเว แต่การสมรสครั้งนี้ไม่มีพระราชบุตรแต่อย่างใด

บรรณานุกรม

• Brenchley, Julius Lucius (1873). Jottings During the Cruise of H. M. S. Curac̜oa Among the South Seaislands in 1865. London: Longmans, Green, and Company.
• Garrett, John (1982). "Tonga: Wesleyan Kingdom". To Live Among the Stars: Christian Origins in Oceania. Suva, Fiji: Institute of Pacific Studies, University of the South Pacific. pp. 70–81. ISBN 978-2-8254-0692-2.
• Rutherford, Noel (1977). Friendly Islands: A History of Tonga. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-550519-1.
• Rutherford, Noel (2007). House-Girls Remember: Domestic Workers in Vanuatu. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-1856-2.
• Wood-Ellem, Elizabeth (1999). Queen Sālote of Tonga: The Story of an Era 1900–1965. Auckland, N.Z: Auckland University Press. ISBN 978-0-8248-2529-4. OCLC 262293605.

ก่อนหน้า		เจ้าชายเตวิตา อูงา		ถัดไป
ประเดิมตำแหน่ง		นายกรัฐมนตรีตองงา (1 มกราคม 1876 – 18 ธันวาคม 1879)		เชอร์ลีย์ วัลเดมาร์ เบเกอร์
เจ้าชายวูนา ตากีตากีมาโลฮี		มกุฎราชกุมารตองงา (4 พฤศจิกายน 1875 – 18 ธันวาคม 1879)		เจ้าชายอูเอลีงาโตนี งู