เกษตร โรจนนิล

พลอากาศเอก เกษตร โรจนนิล หรือที่รู้จักกันดีในชื่อ บิ๊กเต้ (27 สิงหาคม พ.ศ. 2476 – 3 เมษายน พ.ศ. 2567) เป็นนายทหารอากาศและนักการเมืองชาวไทย อดีตผู้บัญชาการทหารอากาศ อดีตผู้บัญชาการทหารสูงสุด อดีตประธานกรรมการ บริษัท การบินกรุงเทพ จำกัดและอดีตรองหัวหน้าคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ

พลอากาศเอก เกษตร โรจนนิล ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว.
เกษตร โรจนนิล ในปี พ.ศ. 2535
ผู้บัญชาการทหารอากาศ
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2532 – 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2535 (2 ปี 303 วัน)
ก่อนหน้า	พลอากาศเอก วรนาถ อภิจารี
ถัดไป	พลอากาศเอก กันต์ พิมานทิพย์
ผู้บัญชาการทหารสูงสุด
ดำรงตำแหน่ง 6 เมษายน พ.ศ. 2535 – 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2535 (0 ปี 116 วัน)
ก่อนหน้า	พลเอก สุจินดา คราประยูร
ถัดไป	พลอากาศเอก วรนาถ อภิจารี
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	27 สิงหาคม พ.ศ. 2476
เสียชีวิต	3 เมษายน พ.ศ. 2567 (90 ปี) โรงพยาบาลกรุงเทพ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ศาสนา	พุทธ
คู่สมรส	คุณหญิงวันทนา โรจนนิล (เสียชีวิต)
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ไทย
สังกัด	กองทัพอากาศไทย (จนถึงปี 2535) กองบัญชาการทหารสูงสุด
ประจำการ	พ.ศ. 2501 – 2536
ยศ	พลเอก พลเรือเอก พลอากาศเอก
บังคับบัญชา	ผู้บัญชาการทหารอากาศไทย (จนถึงปีพ.ศ. 2535) ผู้บัญชาการทหารสูงสุด

การศึกษา

พลอากาศเอก เกษตร โรจนนิล เกิดเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2476 พลอากาศเอก เกษตรจบการศึกษาจากโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา โรงเรียนนายเรืออากาศ รุ่นที่ 1 โรงเรียนการบิน รุ่นที่ น.25 โรงเรียนนายทหารชั้นผู้บังคับฝูง รุ่นที่ 18 โรงเรียนเสนาธิการทหารอากาศรุ่นที่ 15 และวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร

การทำงาน

รับราชการครั้งแรกในปี พ.ศ. 2501 และเมื่อครั้งอยู่ในยศ "นาวาอากาศเอก" ได้เป็นเจ้ากรมส่งกำลังบำรุงทหารอากาศ

จากนั้นหลังเหตุการณ์รัฐประหาร พ.ศ. 2519 ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นสมาชิกสภาปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน และได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภาหลังการรัฐประหาร พ.ศ. 2520

ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารอากาศ ในปี พ.ศ. 2532

ในการรัฐประหาร พ.ศ. 2534 พล.อ.อ. เกษตร นับเป็นหนึ่งในบุคคลที่มีบทบาทอย่างยิ่ง ด้วยการเป็นสมาชิกของคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) โดยได้รับแต่งตั้งให้เป็นรองหัวหน้าคณะ และมีบทบาทในฐานะผู้บัญชาการทหารอากาศ ที่ต้องบัญชาการการควบคุมตัว พล.อ. ชาติชาย ชุณหะวัณ นายกรัฐมนตรี และ พล.อ. อาทิตย์ กำลังเอก อดีตผู้บัญชาการทหารบกและอดีตผู้บัญชาการทหารสูงสุด ที่สนามบินกองทัพอากาศ (บน.6) เพื่อให้การก่อการสำเร็จได้ด้วยดี

ราชการสงคราม

ในปี พ.ศ. 2507 เมื่อครั้งยังครองยศเป็น"เรืออากาศเอก" ได้ปฏิบัติราชการสงคราม ณ สาธารณรัฐเวียดนาม ในหน่วยบินวิคตอรี่ ชุดที่ 2 ผลัดที่ 1 ประจำการที่ฐานทัพอากาศเตินเซินเญิ้ตและซึ่งเป็นกองบัญชาการกองทัพอากาศสาธารณรัฐเวียดนาม

การเมือง

หลังจากนั้นมา พล.อ.อ. เกษตร ก็ได้มีบทบาทในทางการเมืองอย่างสูงผู้หนึ่ง โดยถูกมองว่าเป็นบุคคลที่ให้การก่อตั้งและสนับสนุนพรรคสามัคคีธรรม ที่ถูกวิจารณ์ว่าเป็นพรรคที่ก่อตั้งขึ้นมาเพื่อสืบทอดอำนาจของคณะ รสช. อีกทั้งเป็นบุคคลที่ถูกมองว่าจะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไป นับจากอานันท์ ปันยารชุน หาก พล.อ. สุจินดา คราประยูร ไม่รับตำแหน่ง ซึ่งเป็นความเชื่อที่อ้างอิงมาจากคำพูดของ พล.อ. สุนทร คงสมพงษ์ ประธาณคณะ รสช.เองที่เคยกล่าวว่า

ถ้าสุไม่เอาก็ให้เต้

และคำแถลงข่าวของ พล.อ. สุจินดา เมื่อปลายปี พ.ศ. 2534 ที่กล่าวว่า

และที่พูดกันว่า พล.อ. สุจินดา จะเป็นนายกฯ มั่ง พล.อ.อ. เกษตร จะเป็นนายกฯ มั่ง ก็ขอยืนยันว่าทั้ง พล.อ. สุจินดา และพล.อ.อ. เกษตรนั้น จะไม่เป็นนายกรัฐมนตรี

ซึ่งเรื่องดังกล่าวก็ได้บานปลายต่อมาจนกลายเป็นเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ ในปี พ.ศ. 2535 ในที่สุด

หลังเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ พล.อ.อ. เกษตร ถูกปลดจากผู้บัญชาการทหารสูงสุดและผู้บัญชาการทหารอากาศ ไปเป็นจเรทหารทั่วไป และได้ยุติบทบาททางการเมืองไป และไม่ยุ่งเกี่ยวกับวงการเมืองอีกเลย

ทางด้านชีวิตครอบครัว พล.อ.อ. เกษตร สมรสกับ คุณหญิงวันทนา โรจนนิล (เสียชีวิตแล้ว) มีบุตรสาวด้วยกันทั้งหมด 3 คน คือ

• ผศ.เกศินี บูชาชาติ
• ดร.กษมา โรจนนิล ยุกตะทัต
• กนิษฐา กอวัฒนา

ถึงแก่อนิจกรรม

พลอากาศเอก เกษตร โรจนนิล ถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคชรา ที่โรงพยาบาลกรุงเทพ แขวงบางกะปิ เขตห้วยขวาง กรุงเทพมหานคร เมื่อเวลา 22.51 น. ของวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2567 สิริอายุ 90 ปี ตั้งบําเพ็ญกุศล ณ ศาลาทักษิณาประดิษฐ์ ฌาปนสถานกองทัพอากาศ วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

• พ.ศ. 2531 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2530 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2535 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2505 – เหรียญชัยสมรภูมิ การร่วมรบกับสหประชาชาติ ณ ประเทศเกาหลี (ช.ส.)
• พ.ศ. 2511 – เหรียญชัยสมรภูมิ การรบ ณ สาธารณรัฐเวียดนาม (ช.ส.) (ประดับเปลวระเบิด)
• พ.ศ. 2533 – เหรียญพิทักษ์เสรีชน ชั้นที่ 1 (ส.ช.)
• พ.ศ. 2511 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. 2533 – เหรียญลูกเสือสดุดี ชั้นที่ 1
• พ.ศ. 2534 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2500 – เหรียญงานฉลอง 25 พุทธศตวรรษ
• พ.ศ. ไม่ปรากฎ – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

• เวียดนามใต้:
  • พ.ศ. 2507 - เหรียญเกียรติยศกองทัพเวียดนาม ชั้นที่ 1
  • พ.ศ. 2507 - เหรียญรณรงค์เวียดนาม

• สหรัฐ:
  • พ.ศ. 2533 - ลีเจียนออฟเมอริต ชั้นผู้บังคับบัญชา

• อินโดนีเซีย:
  • พ.ศ. 2534 - เครื่องอิสริยาภรณ์ดาราสวภูวนปักษะ ชั้นอุตมา

• ญี่ปุ่น :
  • พ.ศ. 2535 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงคลรัตน์ ชั้นที่ 1
• เกาหลีใต้ :
  • พ.ศ. ไม่ปรากฏ - เครื่องอิสริยาภรณ์สดุดีการรักษาความมั่นคงแห่งชาติ ชั้นที่ 1

ดูเพิ่ม

• คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ
• รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2534
• พฤษภาทมิฬ

แหล่งข้อมูลอื่น

• เส้นทาง สู่ อำนาจ เส้นทาง สุจินดา คราประยูร เส้นทาง "เจ้ากรม" คอลัมน์ หักทองขวางจากโอเคเนชั่น

ก่อนหน้า		เกษตร โรจนนิล		ถัดไป
พลอากาศเอก วรนาถ อภิจารี		ผู้บัญชาการทหารอากาศ (1 ตุลาคม พ.ศ. 2532 - 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2535)		พลอากาศเอก กันต์ พิมานทิพย์