ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน

ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน (อักษรโรมัน: Hafizullah Amin; ภาษาปาทานและดารี: حفيظ الله امين; 1 สิงหาคม ค.ศ. 1929 – 27 ธันวาคม ค.ศ. 1979) เป็นประธานาธิบดีของอัฟกานิสถานระหว่างเดือนกันยายน – เดือนธันวาคม พ.ศ. 2522 เป็นผู้มีบทบาทในการปกครองแบบสาธารณรัฐในอัฟกานิสถาน เขาถูกโค่นลงจากอำนาจโดยกลุ่มที่รัสเซียสนับสนุนเพื่อยึดครองอัฟกานิสถาน

ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน
حفيظ الله امين
ไฟล์:Hafizullah Amín.jpg
ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน ประมาณ ค.ศ. 1979
เลขาธิการพรรคประชาธิปไตยประชาชนอัฟกานิสถาน
ดำรงตำแหน่ง
14 กันยายน ค.ศ. 1979[1] – 27 ธันวาคม ค.ศ. 1979
ก่อนหน้านูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี
ถัดไปBabrak Karmal
ประธานคณะมนตรีความมั่นคง
ดำรงตำแหน่ง
14 กันยายน ค.ศ. 1979 – 27 ธันวาคม ค.ศ. 1979
ก่อนหน้านูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี
ถัดไปBabrak Karmal
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม
ดำรงตำแหน่ง
28 กรกฎาคม ค.ศ. 1979 – 27 ธันวาคม ค.ศ. 1979
ประธานาธิบดีนูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี
ตนเอง
ก่อนหน้าMohammad Aslam Watanjar
ถัดไปMohammed Rafie
ประธานสภารัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง
27 มีนาคม ค.ศ. 1979 – 27 ธันวาคม ค.ศ. 1979
ประธานาธิบดีนูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี
ตนเอง
ก่อนหน้านูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี
ถัดไปBabrak Karmal
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
ดำรงตำแหน่ง
1 พฤษภาคม ค.ศ. 1978 – 28 กรกฎาคม ค.ศ. 1979
ประธานาธิบดีนูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี
ก่อนหน้าโมฮัมเหม็ด ดาวูด ข่าน
ถัดไปShah Wali
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด1 สิงหาคม ค.ศ. 1929(1929-08-01)
Paghman, เอมิเรตอัฟกานิสถาน
เสียชีวิต27 ธันวาคม ค.ศ. 1979(1979-12-27) (50 ปี)
คาบูล, สาธารณรัฐประชาธิปไตยอัฟกานิสถาน
พรรคการเมืองพรรคประชาธิปไตยประชาชนอัฟกานิสถาน (ฝ่ายคัลก์)
คู่สมรสPatmanah[2]
บุตร24 คน (รวมอับดูร์ เราะห์มัน และบุตรสาว 1 คน)[3]
วิชาชีพครู, ข้าราชการพลเรือน

อะมีนเกิดเมื่อ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2472 สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโทจากมหาวิทยาลัยโคลัมเบียในสหรัฐ และกลับมาอัฟกานิสถานช่วงคริสต์ทศวรรษ 1960 เขาได้เข้าเป็นสมาชิกพรรคประชาธิปไตยประชาชนอัฟกานิสถานและมีความโน้มเอียงไปทางฝ่ายคัลก์ซึ่งเป็นกลุ่มแยกฝ่ายซ้ายภายในพรรค เขาได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกรัฐสภาใน พ.ศ. 2512 ต่อมาเมื่อโมฮัมเหม็ด ดาวูด ข่านก่อรัฐประหารใน พ.ศ. 2516 และจัดตั้งรัฐบาลสาธารณรัฐแต่ดาวูดก็ถูกล้มล้างอำนาจไปเมื่อ พ.ศ. 2521 ในขณะนั้นอะมีนมีหน้าที่เป็นผู้คัดเลือกและรวบรวมผู้มีความเห็นเข้าข้างพรรคของเขาจากกองทหาร และอยู่เบื้องหลังการปฏิวัติ พ.ศ. 2521 หลังจากนั้นได้จัดตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยอัฟกานิสถานโดยมีพรรคการเมืองเพียงพรรคเดียว หัวหน้าฝ่ายคัลก์คือนูร์ มูฮัมหมัด ตะรากีได้เป็นประธานาธิบดีและนายกรัฐมนตรี รัสเซียเข้ามาสนับสนุนรัฐบาลใหม่อย่างรวดเร็วและมีการลงนามในสนธิสัญญา พ.ศ. 2521

รัฐบาลใหม่ที่เป็นฝ่ายซ้ายไม่ได้รับความนิยมจากชาวอัฟกานิสถานที่เป็นมุสลิมจึงเกิดการต่อต้านและมีการต่อสู้อย่างรุนแรงตามแนวชายแดนปากีสถาน รัสเซียได้ส่งอาวุธและที่ปรึกษาทางทหารมาช่วยในระยะแรก การสู้รบยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและรุนแรงจนถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2522 เกิดรัฐประหารโค่นล้มรัฐบาลของตะรากี อะมีนขึ้นเป็นประธานาธิบดีแทน อะมีนพยายามขอความช่วยเหลือจากสหรัฐ แต่ก็ไม่สามารถยุติการสู้รบภายในประเทศได้ ในที่สุดรัสเซียเข้ามาแทรกแซง โดยส่งกองทหารเข้ายึดครองอัฟกานิสถาน อะมีนจึงถูกโค่นลงจากอำนาจและถูกประหารชีวิตเมื่อ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2522

อ้างอิง แก้

  • สาคร ช่วยประสิทธิ์. ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน ใน สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่: เอเชีย เล่ม 1 อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กทม.ราชบัณฑิตยสถาน. 2539. หน้า 129 – 131
  1. "Hafizullah Amin". Encyclopædia Britannica.
  2. Misdaq 2006, p. 136.
  3. Afgantsy: The Russians in Afghanistan 1979–89, by Rodric Braithwaite, p104

แหล่งข้อมูลอื่น แก้