อำเภอบ้านแท่น

อำเภอในจังหวัดชัยภูมิ ประเทศไทย

อำเภอบ้านแท่น เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดชัยภูมิ ได้รับการยกฐานะเป็นอำเภอ เมื่อปี พ.ศ. 2512[1] โดยแยกออกจากอำเภอภูเขียว

อำเภอบ้านแท่น
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Ban Thaen
คำขวัญ: 
เที่ยวชมปรางค์กู่ บูชาพระแท่น
เยี่ยมแดนส้มโอหวาน สืบสานตำนานบุญ
แผนที่จังหวัดชัยภูมิ เน้นอำเภอบ้านแท่น
แผนที่จังหวัดชัยภูมิ เน้นอำเภอบ้านแท่น
พิกัด: 16°24′18″N 102°20′31″E / 16.40500°N 102.34194°E / 16.40500; 102.34194
ประเทศ ไทย
จังหวัดชัยภูมิ
พื้นที่
 • ทั้งหมด308.707 ตร.กม. (119.192 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด45,066 คน
 • ความหนาแน่น145.98 คน/ตร.กม. (378.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 36190
รหัสภูมิศาสตร์3611
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอบ้านแท่น เลขที่ 999
หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านแท่น อำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ 36190 โทร 044886561
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต แก้

อำเภอบ้านแท่นตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

ประวัติ แก้

เดิมชื่อบ้านแท่น สันนิษฐานว่า ได้ชื่อมาจากพระแท่น ที่เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านพระแท่นบัลลังก์จะสร้างขึ้นเมื่อใดไม่มีประวัติพอที่จะค้นได้ ผู้สูงอายุเล่าว่าบริเวณที่พระแท่นประดิษฐานอยู่นี้ เป็นป่าไม้หนา มีเถาวัลย์ปกคลุมหนาทึบ ปู่ ย่า ตา ทวด ในสมัยนั้นนับถือว่าเป็นพระภูมิเจ้าที่ศักดิ์สิทธิ์ พอถึงเดือน 5 เดือน 6 ทุกๆปีจะพาลูกหลานนำน้ำอบน้ำหอมมาสรงและบนบานศาลกล่าวขจัดปัดเป่าภยันอันตรายต่าง ๆให้ประชาชนในหมู่บ้านอยู่เป็นสุข เมื่อประมาณปีพ.ศ. 2473 ขุนสาหร่าย เจ้าหน้าที่ปราบปรามจากอำเภอภูเขียวได้มาปราบปรามผู้ร้าย และติดตามโจรซึ่งหนีไปซ่อนตัวอยู่ในบริเวณที่พบพระแท่นเห็นพระแท่นซึ่งเป็นวัตถุโบราณตั้งอยู่ในที่ไม่เหมาะสมจึงพาราษฎรย้ายพระแท่นเข้าไปไว้ในวัดบัลลังก์จึงเกิดอาเพท เล่ากันว่าสัตว์ป่า เก้ง กวาง ลิงลม ชะนี วิ่งเข้ามาสู่หมู่บ้านประชาชนเกิดโรคระบาดจึงไปปรึกษาพระครูถาวรสีลวัฒน์ เจ้าคณะอำเภอภูเขียว ท่านแนะนำว่าให้นำพระแท่นบัลลังก์กลับมาไว้ที่เดิม ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานในปัจจุบันนี้ เหตุอาเพทดังกล่าวจึงหายไป บ้านแท่นในอดีตอยู่ในเขตตำบลบ้านมอญ อำเภอภูเขียว ต่อมาได้ไปอยู่ในเขตตำบลสามสวนและมาตั้งตำบลบ้านแท่น มีผู้ปกครองระดับหมู่บ้านมาแล้ว 17 คน และผู้ปกครองระดับหมู่บ้านคนแรกได้แก่ หลวงทิพยเนตร บ้านแท่นได้รับการยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอ เมื่อปี พ.ศ. 2508 โดยขอแยกพี้นที่ 3 ตำบลจากการปกครองของอำเภอภูเขียว คือ ตำบลสามสวน ตำบลบ้านเต่า และตำบลบ้านแท่นต่อมาเมื่อปีพ.ศ. 2512 ได้แยกการปกครองออกอีก 1 ตำบลคือตำบลสระพัง ในปีเดียวกันนั้นเองก็ได้ยกฐานะจากกิ่งอำเภอเป็น "อำเภอบ้านแท่น" และในปี พ.ศ. 2515 ตำบลบ้านเต่าได้แยกการปกครองออกเป็นอีก 1 ตำบล คือตำบลหนองคู จนถึงปัจจุบันนี้ รวม5 ตำบล 66 หมู่บ้าน อำเภอบ้านแท่นมีนายอำเภอมาแล้ว 20 คน คนปัจจุบันคือ นายเสวก พุทธรักษา มาดำรงตำแหน่งเมื่อ 28 กันยายน 2550 จนถึงปัจจุบันนี้

การแบ่งเขตการปกครอง แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค แก้

อำเภอบ้านแท่นแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 66 หมู่บ้าน ได้แก่

1. บ้านแท่น (Ban Thaen)
2. สามสวน (Sam Suan)
3. สระพัง (Sa Phang)
4. บ้านเต่า (Ban Tao)
5. หนองคู (Nong Khu)

การปกครองส่วนท้องถิ่น แก้

ท้องที่อำเภอบ้านแท่นประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 6 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลบ้านแท่น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านแท่น เฉพาะหมู่ที่ 1–3, 11, 14
  • เทศบาลตำบลบ้านเต่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเต่าทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแท่น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านแท่น เฉพาะหมู่ที่ 4–10, 12–13, 15–16
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสามสวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามสวนทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสระพัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสระพังทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองคู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองคูทั้งตำบล

อ้างอิง แก้

  1. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอสมเด็จ อำเภอสีชมพู อำเภอหนองบัวแดง อำเภอบ้านแท่น อำเภอดอนตูม อำเภอนากลาง อำเภอศรีบุญเรือง และอำเภอป่าติ้ว พ.ศ. ๒๕๑๒" (PDF). Royal Gazette. 86 (16 ก): 225–229. February 25, 1969. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-24. สืบค้นเมื่อ 2021-09-17.