วัดโคกเดื่อ

วัดโคกเดื่อ เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย สร้างเมื่อประมาณ พ.ศ. 2335 ในรัชสมัยรัชกาลที่ 1 โดยเมื่อสมัยก่อนชาวบ้านเรียกว่า วัดพังม่วง แต่เปลี่ยนชื่อตามสภาพของหมู่บ้านจึงเปลี่ยนเป็นชื่อ วัดโคกเดื่อ ซึ่งในอดีตสมัยนั้นมีพระเกจิประจำจังหวัดนครสวรรค์ พระครูนิวาสธรรมขันธ์ (เดิม พุทธสโร) เทพเจ้าแห่งเมืองสี่แคว ได้จาริกมาสร้างและบูรณะเสนาสนะภายในวัดโคกเดื่อแห่งนี้ ปัจจุบันที่พบเห็นคือ อุโบสถและศาลาการเปรียญ

วัดโคกเดื่อ
ชื่อสามัญ	วัดใต้ , วัดใหญ่ , วัดพังม่วง
ที่ตั้ง	เลขที่ 1 หมู่ที่ 5 ตำบลโคกเดื่อ อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	เถรวาท มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระครูปลัดกมล กิติญาโณ
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

ประวัติ

วัดโคกเดื่อ ตั้งอยู่เลขที่ 1 บ้านโคกเดื่อ หมู่ที่ 5 ตำบลโคกเดื่อ อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์ สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2335 ในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) เดิมมีนามว่า วัดโพธิ์ทองธรรมชาติ ภายหลังได้เปลี่ยนชื่อวัดเป็น วัดพังม่วง เมื่อทางอำเภอได้ตั้งเป็นบ้านโคกเดื่อ จึงเปลี่ยนนามวัดใหม่ตามสภาพของหมู่บ้านจึงเปลี่ยนเป็นชื่อว่า วัดโคกเดื่อ จนถึงปัจจุบันมีพระภิกษุอยู่จำพรรษาตลอดทุกปี ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2466 เขตวิสุงคามสีมากว้าง 80 เมตร ยาว 130 เมตร การศึกษา มีโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรม เปิดสอนเมื่อ พ.ศ. 2500 นอกจากนี้มีโรงเรียนเอกชนการกุศลในพระพุทธศาสนา (วัดโคกเดื่อวิทยา) เปิดสอนเมื่อ พ.ศ. 2542 การบริหารและการปกครอง มีเจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน คือ พระครูปลัดกมล กิติญาโณ

สิ่งก่อสร้างภายในวัด

1. ศาลาการเปรียญหลังเก่า สร้างขึ้นเมื่อพ.ศ. 2443 เป็นศาลาไม้ที่ใช้ในการทำบุญตักบาตร ซึ่งผู้เฒ่าผู้แก่ได้เล่ากันมาว่าเป็นศาลาที่ พระครูนิวาสธรรมขันธ์ (เดิม พุทฺธสโร) วัดหนองโพ (สมัยเป็นหนุ่ม) ท่านมาสร้างไว้ร่วมกับเจ้าอาวาสวัดโคกเดื่อในสมัยนั้น ต่อมาปีพ.ศ. 2563 ศาลาได้บูรณปฏิสังขรณ์ โดยมี พระราชมงคลวัชราจารย์ (พัฒน์ ปุญฺญกาโม) เป็นประธานอุปถัมภ์บูรณะสร้างศาลาขึ้นใหม่
2. อุโบสถ เป็นอุโบสถที่ พระครูนิวาสธรรมขันธ์ (เดิม พุทฺธสโร) กับ พระใบฎีกาโหมด อสฺสุสโก อดีตเจ้าอาวาสวัดโคกเดื่อ พร้อมชาวบ้านโคกเดื่อนำพากันสร้างขึ้นจนแล้วเสร็จใช้งบประมาณก่อสร้าง 11,700 บาทและได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2466 กว้าง 10 เมตร ยาว 20 เมตร เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก
3. ศาลาการเปรียญหลังใหม่ กว้าง 40 เมตร ยาว 70 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2524 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก
4. หอสวดมนต์ กว้าง 10 เมตร ยาว 20 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2467 เป็นอาคารครึ่งปูนครึ่งไม้
5. ฌาปนสถาน จำนวน 1 หลัง สร้างเมื่อ พ.ศ. 2546

ลำดับเจ้าอาวาส

เท่าที่ทราบมี 5 รูป ดังนี้

1. พระอาจารย์แก้ว
2. พระใบฎีกาโหมด อสฺสุสโก อดีตเจ้าอาวาส รูปที่ 2
3. พระครูนิมิตรพุทธิสาร (โอน ฐิตปัญโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดโคกเดื่อและเจ้าคณะอำเภอไพศาลี รูปที่ 3
4. พระครูนิภาธรโสภณ (สกนธ์ สุภาจาโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดโคกเดื่อและเจ้าคณะอำเภอไพศาลี รูปที่ 4
5. พระครูปลัดกมล กิติญาโณ รองเจ้าคณะอำเภอไพศาลี และเจ้าอาวาสวัดโคกเดื่อรูปปัจจุบัน