วงปี่พาทย์เสภาเป็นวงดนตรีไทยชนิดหนึ่ง เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๒

วงปี่พาทย์เสภา

ในยุคแรกจะมีผู้ขับเสภาเป็นเรื่องราวต่าง ๆ พร้อมกับขยับกรับให้สอดประสานกับบทจนจบเรื่อง ต่อมาได้มีดนตรีเข้ามาบรรเลงประกอบ แต่จะบรรเลงเฉพาะช่วงที่แสดงอารมณ์ต่าง ๆ ของตัวละคร ภายหลังได้นำบทเสภาบางตอนมาร้องส่งและให้วงปี่พาทย์รับ ในยุคต่อ ๆ มา การขยับกรับเสภาที่เป็นเรื่องเป็นราวจึงค่อย ๆ หายไป คงเหลือแต่การนำบทเสภามาร้องส่งและให้วงปี่พาทย์รับ

วงปี่พาทย์เสภาคล้ายกับวงปี่พาทย์ไม้แข็ง เพียงแต่เอาตะโพนกับกลองทัดออกและใช้กลองสองหน้าเป็นตัวกำกับหน้าทับแทน

รูปแบบในการเล่น แก้

รูปแบบของการบรรเลงมีดังนี้

  1. รัวประลองเสภา
  2. โหมโรงเสภา(เช่นโหมโรงอัฐมบาท โหมโรงพม่าวัด ฯลฯ)
  3. เพลงพม่า 5 ท่อน
  4. เพลงจระเข้หางยาว
  5. เพลงสี่บท
  6. เพลงบุหลัน
  7. เพลงประเภทเพลงทยอย เช่นเพลงทยอยนอก แขกลพบุรี หรือไม่ก็ต่อด้วยเพลงตับเรื่องต่างๆ
  8. เพลงลาเช่นปลาทอง พระอาทิตย์ชิงดวง