พร้อม บุญฤทธิ์ หรือ พร้อมน้อย ตลุงสากล เป็นนายหนังตะลุงที่มีชื่อเสียง และเป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หนังตะลุง) ปี พ.ศ. 2546

ประวัติ แก้

เกิดเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2478 ตรงกับวันพุธขึ้น 5 ค่ำ เดือน 3 ปีกุน ณ อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง เป็นบุตรคนแรกของ พลัด-แปรง บุญฤทธิ์ บิดาคือ นายพลัด บุญฤทธิ์ เป็นนายหนังตะลุงที่มีชื่อเสียงของจังหวัดพัทลุง ที่รู้จักกันในนาม “หนังกรายชายแดน” นายพร้อม บุญฤทธิ์ ได้มีโอกาสติดตามบิดาไปในการแสดงหนังตะลุงตามสถานที่ต่าง ๆ จนเมื่ออายุ 11 ปี จึงได้รับการ “ครอบมือ” หรือ “ยื่นรูป” จาก “หนังสีหมอก” ครูหนังชั้นนำในสมัยนั้น จากนั้น จึงออกตระเวนไปแสดงหนังตะลุงตามสถานที่ต่าง ๆ จนมีชื่อเสียง

ในยุคแรกหนังพร้อมน้อยใช้ชื่อในการแสดงคือหนัง "พร้อมน้อย" ในยุคสมัยนั้นมีคณะหนังตะลุงที่โด่งดังในภาคใต้อีกหนึ่งคณะ คือ "หนังพร้อม อัศวิน" หรือหนังพร้อมใหญ่ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา ครั้งหนึ่งที่หนังพร้อมน้อยเดินทางไปแสดงที่วัดศิลาราย (วัดป่าขี้ดิน) ตำบลนาหลวงเสน อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช คณะเจ้าภาพเขียนป้ายหน้าวัดไว้ว่า คืนนี้พบกับการแสดงของ "หนังพร้อมน้อย อัศวิน ด.เด็กขี้เซา" ซึ่งล้อเลียนให้พ้องกับชื่อ"หนังพร้อม อัศวิน" หนังพร้อมน้อยชอบชื่อนี้มาก จึงใช้ชื่อในการแสดงว่า "หนังพร้อมน้อย อัศวิน ด.เด็ก" ต่อมาหนังพร้อมน้อย ได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบการแสดงโดยนำเครื่องดนตรีสากลอันได้แก่ กลองชุด กีตาร์ เบส คีย์บอร์ด มาบรรเลงกับเครื่องดนตรีหนังตะลุง เป็นคณะแรก เพื่อให้ทันต่อยุคสมัย และเปลี่ยนชื่อที่ทำการแสดงมาเป็น"หนังพร้อมน้อย ตะลุงสากล" นับแต่นั้นเป็นต้นมา

พร้อมน้อย ได้ประชันขันแข่งกับหนังตะลุงและมโนราห์มาแล้วมากมาย ยกเว้นหนังตะลุงเพียง 2 คณะ ที่ไม่ได้แข่งขัน คือ หนังกั้น ทองหล่อ กับหนังประวิง หัวไทร เท่านั้น นอกนั้นประชันหมด นอกนั้นก็มีการประชันกับมโนราห์ เช่น มโนราห์พิน พัน มโนราห์ฉลวย มโนราห์ปรีชา มโนราห์แปลก มโนราห์ขำคม มโนราห์หนูพร้อม ฯลฯ

หนังพร้อมน้อย เป็นบุคคลที่มีน้ำใจ โอบอ้อมอารี ช่วยเหลือผู้อื่นอยู่เสมอ จนในที่สุดได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของจังหวัดพัทลุง 3 สมัย

ปัจจัยที่ทำให้เขากลายเป็นยอดนายหนังตะลุงของชาวใต้ ประกอบด้วย

  1. เสียงดี เสียงดัง ฟังชัด เล่น 7-8 ชั่วโมงไม่มีแหบ แถมยังเลียนเสียงได้หลายเสียงด้วย
  2. มีความรอบรู้ทั้งทางโลก-ทางธรรม และใกล้ชิดประชาชนทำให้นำมาสอดแทรกได้เป็นอย่างดี
  3. สามารถสวมวิญญาณให้กับรูปหนังได้ทุกตัว และสับเปลี่ยนได้โดยฉับพลัน
  4. มีไหวพริบปฏิภาณสูง นำเหตุการณ์บ้านเมืองและท้องถิ่นมาดัดแปลงได้ดี
  5. สร้างอารมณ์ขันได้ตลอดเวลา
  6. สามารถจำบทกลอนในวรรณคดีมาใช้ได้ลงตัว
  7. ลูกคู่มีมากถึง 11 คนและเล่นดนตรีได้ถูกใจทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะวัยรุ่น
  8. สร้างชีวิตให้กับรูปตัวตลกได้ดีเยี่ยม โดยเฉพาะคู่นายหลำ-นายยอดทอง และนายหนูนุ้ย-นายเท่ง ซึ่งสำหรับนายหลำกลายเป็นเอกลักษณ์ประจำตัวเลยทีเดียว

หนังพร้อมน้อยได้รับรางวัลแห่งความสำเร็จมากมาย และได้รับพระราชทานเข็มเชิดชูเกียรติพระราชทาน จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในฐานะ ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หนังตะลุง) ปี พ.ศ. 2546

งานการเมือง แก้

สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดพัทลุง 3 สมัย

  1. เลือกตั้งทั่วไป 22 เมษายน พ.ศ. 2522 สังกัด พรรคประชาธิปัตย์
  2. เลือกตั้งทั่วไป 18 เมษายน พ.ศ. 2526 สังกัด พรรคประชาธิปัตย์
  3. เลือกตั้งทั่วไป 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2529 สังกัด พรรคประชาธิปัตย์

เกียรติประวัติ แก้

  • ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หนังตะลุง) ปี พ.ศ. 2546
  • โล่เกียรติคุณในฐานะผู้อนุรักษ์มรดกไทยดีเด่น เนื่องในวันอนุรักษ์มรดกไทย
  • รางวัลพระสิทธิธาดาทองคำในฐานะผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม ด้านศิลปะการแสดงพื้นบ้าน[1]

ถึงแก่กรรม แก้

ถึงแก่กรรมเมื่อเวลาบ่ายของวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2555 ที่บ้านพักส่วนตัว ที่จังหวัดพัทลุง ด้วยโรคไตที่เรื้อรังมานาน สิริอายุได้ 78 ปี[2] มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555 ณ วัดอินทราวาส (วัดท่ามิหรำ) ตำบลคูหาสวรรค์ อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก้

อ้างอิง แก้

  1. http://www.culture.go.th/supreme/artist_project.php?no=3&subno=3&subdetail=4&artistNo=94/ เก็บถาวร 2007-09-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หออัครศิลปิน]
  2. สิ้นแล้ว ! ศิลปินแห่งชาติ พร้อม บุญฤทธิ์ ป่วยโรคไตเรื้อรัง จากมติชน
  3. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2015-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๔ ตอนที่ ๒๔๗ ง หน้า ๒๓, ๑ ธันวาคม ๒๕๓๐
  4. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐๓ ตอนที่ ๒๐ ง หน้า ๓๑๒, ๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๙
  5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์, เล่ม ๑๒๑ ตอนที่ ๒๔ ข หน้า ๑๖๑, ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๔๗