พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา (12 พฤษภาคม พ.ศ. 2378 - 16 กันยายน พ.ศ. 2457) (พระนามเดิม: หม่อมเจ้าปรีดา ปราโมช) เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ กับหม่อมพลับ ปราโมช ณ อยุธยา

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา
พระวรวงศ์เธอ
ประสูติ	12 พฤษภาคม พ.ศ. 2378
สิ้นพระชนม์	16 กันยายน พ.ศ. 2457 (พระชันษา 80 ปี)
ราชวงศ์	จักรี
ราชสกุล	ปราโมช
พระราชบิดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ
พระมารดา	หม่อมพลับ ปราโมช ณ อยุธยา

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา ทรงดำรงตำแหน่งองคมนตรีในรัชกาลที่ 5 และบังคับการกรมช่างกระจก สืบต่อจากพระบิดา

พระองค์เจ้าปรีดา ประสูติเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2378 ได้รับการสถาปนาเป็นพระองค์เจ้าในรัชกาลที่ 5 พระองค์เจ้าปรีดาทรงปรีชาสามารถในด้านการช่าง จนได้ตำแหน่งบังคับการกรมช่างกระจก ต่อจากพระบิดา และทรงสะสมเครื่องโต๊ะ เครื่องลายคราม จนทรงเชี่ยวชาญ ในสมัยนิยมเล่นเครื่องโต๊ะ ทรงได้รับการนับถือว่าเป็นอาจารย์ เรียกกันในหมู่ผู้นิยมว่า มหามุนี เป็นที่ปรึกษาแก่ผู้เล่นเครื่องโต๊ะทั่วไป พระองค์เจ้าปรีดาสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2457 พระชันษา 80 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2463 ในการออกพระเมรุพระราชทานเพลิงพระศพ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา ได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระโกศราชวงศ์ แวดล้อมด้วยเครื่องสูง 5 ชั้น เป็นพระเกียรติยศ

เมื่อคราวออกพระเมรุ หม่อมราชวงศ์ลิ้นจี่ ปราโมช ได้กราบทูลขอให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงออกแบบพัดพระราชทาน สมเด็จในกรม จึงทรงออกแบบเป็นรูปเครื่องลายครามอย่างจีน มีกระถางกำยานตรงกลาง ทำเป็นลายว่า ปรีดา ซ้ายเป็นส้มมือ ขวาเป็นแจกันดอกบัว มีลายค้างคาว นมพัดเป็นลายหยินหยาง พิมพ์ลายบนผ้าสีชมพู

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2442 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• - เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.)
• พ.ศ. 2435 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)
• พ.ศ. 2443 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 4 (ม.ป.ร.4)
• - เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)

พงศาวลี

16. สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก

8. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

17. สมเด็จพระราชชนนีดาวเรือง

4. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

9. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี

2. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ

10. พระอินทรอากร (อิน ไกรฤกษ์)

5. เจ้าจอมมารดาอัมพา ในรัชกาลที่ 2

11. คุณหญิงอินทรอากร

1. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปรีดา

3. หม่อมพลับ ปราโมช ณ อยุธยา