ปักษ์ คือหน่วยของเวลาชนิดหนึ่ง มีระยะเท่ากับครึ่งเดือน (มีรากศัพท์จาก ปักษฺ ใน ภาษาสันสกฤต) ปักษ์นับตามปฏิทินจันทรคติ ซึ่งได้รับอิทธิพลจากปฏิทินฮินดู และปรับใช้ตามประเพณีไทย ได้แก่ ข้างขึ้นเป็นปักษ์หนึ่งเรียกว่า ศุกลปักษ์ และข้างแรมเป็นปักษ์หนึ่งเรียกว่า กาฬปักษ์ ซึ่งยาวนานเท่ากับ 14 หรือ 15 วัน ขึ้นอยู่กับการกำหนดให้เดือนนั้นว่ามี 29 หรือ 30 วัน ปักษ์ในทางดาราศาสตร์สามารถคำนวณได้เท่ากับ 14.77 วัน [1][2] เนื่องจาก ดวงจันทร์ โคจรรอบ โลก กินเวลา 29.530588 วัน

ปักษ์ ยังใช้เรียกงวดการตีพิมพ์นิตยสาร ได้แก่ ปักษ์แรก หมายถึงครึ่งเดือนแรก และ ปักษ์หลัง หมายถึงครึ่งเดือนหลังของปฏิทินสุริยคติ

อ้างอิง แก้

  1. Littmann, Mark; Fred Espenak; Ken Willcox (2008). Totality: Eclipses of the Sun. Oxford University Press. ISBN 0-19-953209-5.
  2. Synodic Month definition Eric W. Weisstein