ปลาตูหนา หรือ ปลาไหลหูดำ (อังกฤษ: Shortfin eel, Level-finned eel; ชื่อวิทยาศาสตร์: Anguilla bicolor) เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งในวงศ์ปลาตูหนา (Anguilidae) มีรูปร่างอ้วนป้อม ลักษณะโดยทั่วไปเหมือนปลาสะแงะ (A. bengalensis) ซึ่งอยู่ในวงศ์และสกุลเดียวกัน แต่ปลาตูหนามีรูปร่างที่เล็กกว่า ครีบอกของปลาตูหนามีสีคล้ำ ในปลาโตเต็มวัยครีบหลังและครีบก้นมีสีคล้ำด้วยเช่นกัน จึงเป็นที่มาของชื่อว่า "ปลาไหลหูดำ" ลำตัวสีน้ำตาลอ่อนไม่มีลวดลาย ใต้ท้องสีขาว ขนาดโตเต็มที่ได้ 1.5 เมตร

ปลาตูหนา
Anguilla bicolor pacifica
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
โดเมน: ยูแคริโอตา
อาณาจักร: สัตว์
ไฟลัม: สัตว์มีแกนสันหลัง
ชั้น: ปลาที่มีก้านครีบ
อันดับ: Anguilliformes
วงศ์: วงศ์ปลาตูหนา
สกุล: Anguilla
McClelland, 1844
สปีชีส์: Anguilla bicolor
ชื่อทวินาม
Anguilla bicolor
McClelland, 1844
ชนิดย่อย

A. b. bicolor
A. b. pacifica

ชื่อพ้อง
  • Anguilla amblodon Günther, 1867
  • Anguilla bleekeri Kaup, 1856
  • Anguilla cantori Kaup, 1856
  • Anguilla dussumieri Kaup, 1856
  • Anguilla foochowensis Chu & Yin, 1984
  • Anguilla malabarica Kaup, 1856
  • Anguilla moa Bleeker, 1849
  • Anguilla mowa Bleeker, 1853
  • Anguilla sidat Bleeker, 1853
  • Anguilla spengeli Weber, 1912
  • Muraena halmaherensis Bleeker, 1856
  • Muraena virescens Peters, 1852

ในประเทศไทยพบได้ตั้งแต่ภาคใต้ฝั่งตะวันตกแถบริมชายฝั่งอันดามัน เรื่อยไปจนถึงประเทศมาเลเซียและอินโดนีเซีย และในภาคตะวันตกในชายแดนที่ติดกับประเทศพม่า เช่น จังหวัดตาก แม่ฮ่องสอน เป็นต้น โดยชาวกะเหรี่ยงเรียกปลาชนิดนี้ว่า "หย่าที" ในภูมิภาคเอเชียตะวันตกพบได้ตั้งแต่พม่า บังกลาเทศ จนถึงอินเดีย โดยปลาที่พบในประเทศแถบนี้จะเป็นสายพันธุ์ย่อยที่เรียกว่า A. b. pacifica ส่วนปลาที่พบในแถบเอเชียตะวันออกมีชื่อเรียกว่า A. b. bicolor

ปลาตูหนามีพฤติกรรมจะกลับไปผสมพันธุ์และวางไข่แถบป่าชายเลนหรือปากแม่น้ำ ลูกปลาแรกเกิดมีลำตัวใสเหมือนวุ้นเส้น มีสีแดงเรื่อ จากนั้นเมื่อโตขึ้นจะค่อยอพยพว่ายทวนน้ำมาสู่แหล่งน้ำจืด ซึ่งบางครั้งอาจพบได้ไกลถึงลำธารน้ำตกบนภูเขา

ปลาชนิดนี้เป็นที่นิยมอย่างมากโดยเฉพาะชาวไทยเชื้อสายจีนในแถบจังหวัดระนองหรือตรัง ถือเป็นเมนูราคาแพง สามารถนำไปปรุงได้หลากหลาย เช่น ต้มยำ ย่าง หรือทำน้ำแดง ในต่างประเทศที่นิยมบริโภคได้แก่จีนและญี่ปุ่น โดยหน่วยงานประมงของประเทศเหล่านี้ได้มีการส่งเสริมให้เป็นปลาเศรษฐกิจ มีการทำฟาร์มเพาะขยายพันธุ์ แต่ว่าเนื้อมีกลิ่นคาวมาก จึงนิยมปลาตูหนาญี่ปุ่น (A. japonica) มากกว่า

อ้างอิง แก้

  1. Jacoby, D.; Harrison, I.J. & Gollock, M. (2014). "Anguilla bicolor". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2014: e.T166894A67015710. doi:10.2305/IUCN.UK.2014-1.RLTS.T166894A67015710.en. สืบค้นเมื่อ 4 January 2018.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้