ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 สายเชียงใหม่–แม่ฮ่องสอน หรือที่นิยมเรียกว่า ถนนเชียงใหม่-หางดง, ถนนเชียงใหม่-จอมทอง, ถนนเชียงใหม่-ฮอด, ถนนเชียงใหม่-แม่สะเรียง เป็นทางหลวงสายหลักที่ใช้สำหรับเดินทางเข้าสู่จังหวัดแม่ฮ่องสอน เชื่อมต่อระหว่างเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ และเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นเส้นทางที่เชื่อมต่อการคมนาคมระหว่างชุมชนและสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญในพื้นที่ด้านใต้ของทั้งสองจังหวัด จากจุดเริ่มต้นที่ตัวเมืองเชียงใหม่ สามารถเดินทางเข้าสู่ตัวเมืองแม่ฮ่องสอนได้ด้วยระยะทางประมาณ 350 กิโลเมตร

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว349.359 กิโลเมตร (217.082 ไมล์)
ทางแยกที่สำคัญ
จาก 1141 ใน อ.เมือง จ.เชียงใหม่
 
ถึง 1095 ใน อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
ตำแหน่งที่ตั้ง
ประเทศไทย
ระบบทางหลวง

รายละเอียดของเส้นทาง แก้

 
ไฟป่าบนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ภาพเมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2553

เส้นทางนี้อยู่ในความดูแลของแขวงทางหลวงเชียงใหม่ที่ 1 และแขวงทางหลวงแม่ฮ่องสอน สำนักงานทางหลวงที่ 1 เชียงใหม่ กรมทางหลวง[1] เริ่มต้นจากคูเมืองเชียงใหม่ บริเวณสามแยกประตูเชียงใหม่ ตัดถนนช่างหล่อ ในพื้นที่เขตเทศบาลนครเชียงใหม่ (ช่วงถนนวัวลาย) โดยผ่านสี่แยกสนามบินเชียงใหม่ มุ่งหน้าเข้าสู่อำเภอหางดง ผ่านสันป่าตอง ดอยหล่อ จอมทอง และฮอด จังหวัดเชียงใหม่ จากนั้นเข้าสู่เขตจังหวัดแม่ฮ่องสอน ณ กิโลเมตร ที่ 68+500 (นับจากอำเภอฮอด) ผ่านอำเภอแม่สะเรียง แม่ลาน้อย ขุนยวม ก่อนเข้าสู่เขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน สิ้นสุดเส้นทางบนถนนขุนลุมประพาส ผ่านใจกลางเมือง และต่อเนื่องไปสู่ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1095 (ถนนปาย-แม่มาลัย) รวมระยะทางประมาณ 350 กิโลเมตร แบ่งออกเป็นช่วงเชียงใหม่-ฮอด ระยะทาง 88 กิโลเมตร และช่วงฮอด-แม่ฮ่องสอน ระยะทาง 265 กิโลเมตร ซึ่งเส้นทางในช่วงหลังนี้จะเริ่มนับหลักกิโลเมตรที่ 0 จากวงเวียนอำเภอฮอด ไปจนถึงแม่ฮ่องสอน

เส้นทางในช่วงเชียงใหม่ถึงอำเภอฮอดเป็นถนนขนาด 4-6 ช่องจราจร ไป-กลับ ยกเว้นในตัวอำเภอหางดง อำเภอสันป่าตอง ชุมชนทุ่งเสี้ยว และตัวอำเภอจอมทอง เป็นถนนในเขตชุมชนขนาด 2 ช่องจราจร ไป-กลับ โดยช่วงที่เป็นถนนขนาด 4-6 ช่องจราจร จะมีเกาะกลางถนน (สำหรับช่วงจอมทองถึงฮอด มีเกาะกลางเฉพาะช่วงเลาะแม่น้ำปิง ตำบลสบเตี๊ยะเท่านั้น) ส่วนเส้นทางในช่วงอำเภอฮอดถึงแม่ฮ่องสอนเป็นถนนขนาด 2 ช่องจราจรตลอดสาย เลาะไปตามภูเขาสูงชันถึงอำเภอแม่สะเรียง จากนั้นเส้นทางจะขนานไปกับแม่น้ำยวมถึงอำเภอขุนยวม และลัดเลาะไปตามหุบเขาถึงตัวเมืองแม่ฮ่องสอน ทั้งนี้ เส้นทางช่วงต้นจากคูเมืองเชียงใหม่ไปจนถึงสี่แยกสนามบินเป็นเส้นทางดั้งเดิมของเมืองเชียงใหม่ และใช้ชื่อเดิมคือถนนวัวลาย แต่ส่วนที่เหลือไม่มีชื่อที่เฉพาะเจาะจง

ประวัติ แก้

 
การก่อสร้างสะพานบนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

แนวเส้นทางถนนสายนี้ ดั้งเดิมใช้ในการเดินทางขนส่งและติดต่อค้าขายบริเวณจังหวัดแม่ฮ่องสอนมาแต่โบราณ เนื่องจากเป็นเส้นทางเชื่อมต่อระหว่างเมืองเชียงใหม่ ศูนย์กลางอาณาจักรล้านนา และเมืองมะละแหม่ง เมืองท่าชายฝั่งทะเลอันดามัน มหาสมุทรอินเดีย ในรัฐมอญ ประเทศพม่า โดยผ่านชายแดนบริเวณแม่น้ำสาละวินที่อำเภอแม่สะเรียง

ภายหลัง กรมทางหลวงได้เริ่มก่อสร้างถนนสายนี้ขึ้นจากเส้นทางลำลอง กลายเป็นเส้นทางลูกรังในช่วงปี พ.ศ. 2500-2506 ขนาดกว้างประมาณ 5.00 เมตร คันทางกว้างประมาณ 7-9 เมตร จนกระทั่งช่วงปี พ.ศ. 2530-2533 จึงเริ่มมีโครงการปรับปรุงเป็นผิวถนนคอนกรีตแอสฟัลต์ โดยแบ่งทำเป็นตอน ๆ ในช่วงฮอด-แม่สะเรียง, แม่ลาน้อย-ขุนยวม, ขุนยวม-บ้านห้วยโป่ง, บ้านห้วยโป่ง-ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน[2] และแม่สะเรียง-แม่ลาน้อย จนสามารถปรับปรุงผิวทางได้แล้วเสร็จตลอดทั้งเส้นทางในช่วงปี พ.ศ. 2541

รายชื่อทางแยก แก้

รายชื่อทางแยกบน   ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ทิศทาง: เชียงใหม่–แม่ฮ่องสอน[1]
จังหวัด อำเภอ กม.ที่ ชื่อจุดตัด ซ้าย ขวา
เชียงใหม่ เมืองเชียงใหม่ 4+149 แยกสนามบิน เชื่อมต่อจาก:   ถนนทิพย์เนตร จากเมืองเชียงใหม่ (กำแพงเมืองเชียงใหม่ ประตูแสนปุง)
  ทล.1141 จาก ลำปาง   ทล.1141 จาก ท่าอากาศยานเชียงใหม่
7+740 แยกแม่เหียะสมานสามัคคี (แยกบิ๊กซี หางดง) 132 ทล.132 ไป อ.สันกำแพง 132 ทล.132 ไป อ.สะเมิง
หางดง 9+950 แยกราชพฤกษ์ ไม่มี   ถนนราชพฤกษ์เชียงใหม่ ไป อุทยานหลวงราชพฤกษ์
10+247 แยกสะเมิง   ทล.121 ไป อ.สารภี   ทล.121 ไป อ.สะเมิง
14+950 แยก กศน.หางดง ชม.ถ 1-0034 ถนนหางดง-บ้านน้ำโท้ง ไป บ.ถวาย, บ.น้ำโท้ง, อ.สารภี ไม่มี
สันป่าตอง 21+558 แยกหนองตอง   ทล.1015 ไป ลำพูน ไม่มี
21+680 แยกช่างกระดาษ   ทางหลวงชนบท ชม.5036 ไป อ.ดอยหล่อ, อ.จอมทอง   ทางหลวงชนบท ชม.5036 ไป อ.หางดง
22+404 แยกสันป่าตอง ไม่มี   ทล.1013 ไป อ.แม่วาง
30+500 แยกตลาดทุ่งเสี้ยว ไม่มี   ทางหลวงชนบท ชม.3006 ไป บ.เปียง
34+176 แยกท่าวังพร้าว   ทล.116 ไป อ.ป่าซาง   ทล.119 ไป อ.แม่วาง, อ.หางดง, เชียงใหม่
ดอยหล่อ 49+615 แยกท่าลี่   ทล.1010 ไป อ.บ้านโฮ่ง, อ.เถิน ไม่มี
จอมทอง 57+239 แยกจอมทอง ไม่มี   ทล.1009 ไป กิ่วแม่ปาน, ดอยอินทนนท์, อ.แม่แจ่ม
58+340 แยกบุ่งฮวด   ทางหลวงชนบท ชม.3003 ไป บ.ท่าศาลา, บ.วังสะแกง, อ.เวียงหนองล่อง ไม่มี
82+450 แยกวัดถ้ำตอง ไม่มี ชม.3033 ทางหลวงชนบท ชม.3033 ไป บ.แปะ, บ.ขุนแปะ, อ.จอมทอง
ฮอด 87+864 แยกวงเวียนฮอด ไม่มี   ทล.108 ไป แม่ฮ่องสอน
ตรงไป:   ทล.1012 ไป อ.ดอยเต่า
109+770 แยกออบหลวง ไม่มี   ทล.1088 ไป อ.แม่แจ่ม
127+100 แยกบ้านกิ่วลม   ทล.1099 ไป อ.อมก๋อย ไม่มี
143+293 แยกบ้านกองลอย ไม่มี   ทล.1270 ไป อุทยานแห่งชาติแม่โถ, บ.แม่โถ
แม่ฮ่องสอน แม่สะเรียง 191+369 แยกแม่สะเรียง   ทล.1194 ไป อ.สบเมย, บ.แม่สามแลบ ไม่มี
  ทล.105 ไป อ.แม่สอด, ตาก ไม่มี
แม่ลาน้อย 220+964 แยกแม่ลาน้อย ไม่มี   ทล.1266 ไป บ.ละอุบ
ขุนยวม 271+729 แยกหางปอน   ทล.1337 ไป บ.แม่กิ๊, บ.ประตูเมือง ไม่มี
288+134 แยกขุนยวม ไม่มี   ทล.1263 ไป ทุ่งบัวตอง, อ.แม่แจ่ม
เมืองแม่ฮ่องสอน 341+525 แยกผาบ่อง (ใต้)   ทล.1399 ไป บ.ผาบ่อง ไม่มี
343+108 แยกผาบ่อง (เหนือ)   ทล.1399 ไป บ.ผาบ่อง ไม่มี
353+508 แยกประตูเมืองแม่ฮ่องสอนด้านใต้ (แยกท่าโป่งแดง) ถนนเชื่อมต่อ:
  •   ถนนเลี่ยงเมืองแม่ฮ่องสอน ไป อ.ปาย
  •   ทล.1250 ไป บ.ท่าโป่งแดง
ไม่มี
ตรงไป:   ถนนขุนลุมประพาส เข้าเมืองแม่ฮ่องสอน
      สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

สถานที่สำคัญบนเส้นทาง แก้

ทางหลวงที่เกี่ยวข้อง แก้

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 128 แก้

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 128
ที่ตั้งอ.เมืองแม่ฮ่องสอน
ความยาว8.363 กิโลเมตร (5.197 ไมล์)

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 128 หรือ ทางเลี่ยงเมืองแม่ฮ่องสอน [3] เดิมเป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 เชื่อมต่อจากทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1250 (ถนนทางเข้าเรือนประทับแรมโป่งแดง) ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของตัวเมือง ผ่านด้านทิศตะวันตกของดอยกองมู และสิ้นสุดเส้นทางที่สามแยกตัดทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1095 (ปาย-แม่มาลัย) บริเวณก่อนถึงสะพานข้ามแม่น้ำปายที่บ้านปางหมู ห่างจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนไปทางทิศเหนือประมาณ 4 กิโลเมตร เป็นถนน 2 ช่องจราจร ไป-กลับ ระยะทางรวม 8.363 กิโลเมตร

อ้างอิง แก้

  1. 1.0 1.1 http://bmm.doh.go.th/website/index.php/statistics-for-maintenance/map-distance-control/39-highways-agency-1 เก็บถาวร 2018-07-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน แผนที่ระยะทางควบคุม สำนักงานทางหลวงที่ 1 เชียงใหม่
  2. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2539/A/058/1.PDF พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืน เพื่อสร้างและขยายทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๐๘ สายต่อทางของเทศบาลนครเชียงใหม่ควบคุม - ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอนควบคุม ตอนบ้านห้วยโป่ง - ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอนควบคุม พ.ศ. ๒๕๓๙ [ออกตามความในพระราชบัญญัติทางหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕]
  3. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/00019220.PDF เก็บถาวร 2021-04-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน พระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืนเพื่อสร้างทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑๐๘ สายต่อทางของเทศบาลนครเชียงใหม่ควบคุม - ต่อเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอนควบคุม ตอนทางเลี่ยงเมืองแม่ฮ่องสอน พ.ศ. ๒๕๔๓

แหล่งข้อมูลอื่น แก้