เครื่องกลอันตีกือแทรา

(เปลี่ยนทางจาก กลไกแอนติคิเธียรา)

เครื่องกลแอนไทคีเทียรา (กรีก: O μηχανισμός των Αντικυθήρων, O mēchanismós tōn Antikythērōn) เป็นคอมพิวเตอร์แอนะลอกเชิงกลสมัยโบราณ (หลักการทำงานตรงกันข้ามกับคอมพิวเตอร์แบบดิจิทัล) มีการออกแบบเพื่อให้คำนวณตำแหน่งทางดาราศาสตร์ เครื่องกลดังกล่าวนี้ถูกค้นพบโดยบังเอิญในเรืออับปาง ห่างจากเกาะอันตีกือแทรา (Αντικύθηρα, Antikythera) ของกรีซ ซึ่งอยู่ระหว่างเกาะกือแทรา (Κύθηρα) และเกาะแกรแต (Κρήτη) ระบุอายุประมาณ 80 ปีก่อนคริสตกาล

การค้นพบ แก้

 
เครื่องกลอันตีกือแทรา บูรณะขึ้นมาใหม่

เครื่องกลดังกล่าวนี้ถูกพบโดยบังเอิญในซากเรือโบราณ ซึ่งถูกค้นพบในช่วงเวลาไม่นานนักก่อนเทศกาลอีสเตอร์ ค.ศ. 1900 ที่ความลึก 42 เมตร นักดำน้ำชาวกรีกที่ค้นหาฟองน้ำ ได้นำสิ่งของต่าง ๆ รวมทั้งรูปปั้นมากมายขึ้นมาด้วย แต่การค้นพบที่น่าสนใจที่สุดจากซากเรืออับปางครั้งนี้ เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม ค.ศ. 1902 เมื่อนักโบราณคดี ชื่อ สปืริโดน สไตส์ (Σπυρίδων Στάης) ได้สังเกตเห็นเศษหินชิ้นหนึ่งที่ได้จากบริเวณดังกล่าว มีเฟืองล้ออันหนึ่งฝังจมอยู่ เมื่อตรวจสอบโดยละเอียด ก็พบว่า สิ่งที่เข้าใจว่าเป็นหินนั้น ที่จริงก็คือ กลไกชนิดหนึ่งที่สึกกร่อนและผุพัง มีน้ำหนักมาก ซึ่งคงเหลืออยู่เป็น 3 ชิ้นส่วนใหญ่ ๆ และมีชิ้นส่วนเล็ก ๆ อีกนับสิบ ๆ ชิ้น อุปกรณ์ดังกล่าวมีขนาดประมาณ 30 คูณ 15 เซนติเมตร และมีความหนาขนาดหนังสือ ทำจากสำริด เดิมติดตั้งไว้บนกรอบไม้ มีข้อความจารึกไว้กว่า 2,000 ตัว ซึ่งถอดความได้แล้วประมาณ 95% ข้อความจารึกทั้งหมดยังไม่มีการตีพิมพ์เผยแพร่

อุปกรณ์ที่ว่านี้ถูกนำไปจัดแสดงใน กลุ่มสำริด แห่งพิพิธภัณฑสถานโบราณคดีแห่งชาติ กรุงเอเธนส์ ประเทศกรีซ พร้อมกับอุปกรณ์ที่จำลองขึ้นใหม่ ส่วนอุปกรณ์จำลองอีกชิ้น จัดแสดงไว้ในพิพิธภัณฑ์คอมพิวเตอร์อเมริกัน ในเมืองโบซแมน รัฐมอนแทนา สหรัฐอเมริกา

กำเนิด แก้

 
เครื่องกลอันตีกือแทรา (ชิ้นส่วนหลัก)

ต้นกำเนิดของเครื่องกลดังกล่าวนี้ยังไม่ทราบแน่ชัด ทราบเพียงว่าเป็นวัตถุที่เคยอยู่บนเรืออันตีกือแทรา เรือนี้เป็นเรือของโรมัน แต่เครื่องกลนี้น่าจะสร้างขึ้นในกรีซอย่างแน่นอน ข้อสมมุติฐานอย่างหนึ่งก็คือ อุปกรณ์นี้ถูกสร้างในสำนักวิชาการ ที่สร้างโดยโปเซดอนีโอส (Ποσειδώνιος) นักปรัชญาสโตอิกโบราณ บนเกาะโรโดส หรือโรดส์ (Ρόδος) ของกรีก ซึ่งในเวลานั้น เมืองดังกล่าวถือเป็นศูนย์กลางด้านวิศวกรรมเครื่องกล และดาราศาสตร์ นักสำรวจยังมีข้อเสนอว่าเรือดังกล่าวอาจนำอุปกรณ์ชิ้นนี้ไปยังกรุงโรม พร้อมกับทรัพย์สินอื่น ๆ ที่ปล้นไปจากเกาะแห่งนั้น เพื่อสมทบงานแห่ฉลองชัยชนะของจูเลียส ซีซาร์

แหล่งข้อมูลอื่น แก้