กระดูกท้ายทอย (อังกฤษ: Occipital bone) เป็นกระดูกรูปจานรองแก้วที่อยู่ด้านหลังและด้านล่างของกะโหลกศีรษะ มีรูปร่างเป็นรูปสี่เหลี่ยมคางหมูและโค้ง มีช่องขนาดใหญ่รูปวงรีเรียกว่า ฟอราเมน แมกนัม (foramen magnum) ซึ่งเป็นทางเชื่อมระหว่างโพรงกะโหลก (cranial cavity) และคลองกระดูกสันหลัง (vertebral canal) แบ่งออกเป็นส่วนต่างๆ ดังนี้

กระดูกท้ายทอย
(Occipital bone)
กะโหลกศีรษะการตัดแบ่งซ้ายขวา (กระดูกท้ายทอยแสดงด้วยสีฟ้า อยู่ทางขวาของภาพ)
ฐานของกะโหลกศีรษะ พื้นผิวด้านบน (กระดูกท้ายทอยแสดงด้วยสีฟ้า อยู่ด้านล่างของภาพ)
รายละเอียด
ข้อต่อกระดูกข้างขม่อม 2 ชิ้น, กระดูกขมับ 2 ชิ้น, กระดูกสฟีนอยด์, และกระดูกคอชิ้นที่หนึ่ง
ตัวระบุ
MeSHD009777
TA98A02.1.04.001
TA2552
FMA52735
ศัพท์ทางกายวิภาคของกระดูก

ฟอราเมน แมกนัม แก้

ฟอราเมน แมกนัม (foramen magnum) เป็นช่องเปิดรูปไข่ขนาดใหญ่ ซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลางยาว (แกนเอก) ในแนวหน้าหลัง ทางด้านหน้าจะแคบกว่าทางด้านหลังเพราะมีปุ่มกระดูกท้ายทอย (occipital condyle) อยู่

ช่องนี้เป็นทางผ่านของเมดัลลา ออบลองกาตา (medulla oblongata) และเยื่อหุ้ม, เส้นประสาทแอคเซสซอรี (accessory nerves) , หลอดเลือดแดงเวอร์ทีบรัล (vertebral arteries) , หลอดเลือดแดงแอนทีเรียร์สไปนัล (anterior spinal arteries) และหลอดเลือดแดงโพสทีเรียร์สไปนัล (posterior spinal arteries) , เยื่อคลุม (membrana tectoria) , และเอ็นเอลาร์ (alar ligaments)

มุมกระดูก แก้

ขอบกระดูก แก้

  • ขอบด้านบน (superior borders) เชื่อมจากมุมด้านบนและมุมด้านข้าง มีลักษณะเป็นฟันเลื่อยที่ลึกซึ่งเกิดข้อต่อกับขอบด้านท้ายทอยของกระดูกข้างขม่อม เกิดเป็นรอยประสานท้ายทอย (lambdoid suture)
  • ขอบด้านล่าง (inferior borders) เชื่อมจากมุมด้านข้างและมุมด้านล่าง ส่วนบนของขอบกระดูกด้านนี้ต่อกับส่วนกกหูของกระดูกขมับ และส่วนล่างต่อกับส่วนพีทรัสของกระดูกขมับ (petrous part of the temporal) ทั้งสองส่วนของขอบด้านล่างนี้แบ่งแยกออกจากกันด้วยส่วนยื่นเรียกจูกูลาร์ โพรเซส (jugular process) รอยเว้าบนพื้นผิวด้านหน้าของส่วนยื่นนี้เป็นส่วนหลังของจูกูลาร์ ฟอราเมน (jugular foramen)

โครงสร้าง แก้

กระดูกท้ายทอยก็เช่นเดียวกับกระดูกหุ้มสมองชิ้นอื่นๆ ซึ่งตรงกลางจะเป็นกระดูกเนื้อโปร่ง (cancellous) ส่วนของสัน โหนก ปุ่มกระดูก และส่วนหน้าของส่วนเบซิลาร์จะมีลักษณะหนา แต่แอ่งด้านในจะบาง โปร่งแสง

ภาพอื่นๆ แก้